- Bereikbaar: Is het aanbod van jouw vereniging fysiek, ruimtelijk en in de tijd toegankelijk?
- Beschikbaar: Is het aanbod makkelijk beschikbaar en in welke mate zijn er hindernissen, zoals wachtlijsten en administratieve drempels?
- Betaalbaar: Vormt de prijs van het aanbod een hindernis? Dit gaat verder dan de financiële kostprijs, maar slaat ook op andere inspanningen die de gebruiker moet leveren om deel te nemen.
- Bruikbaar: In welke mate is het aanbod bruikbaar voor de gebruiker? In welke mate voldoet het aan de behoeften, ook van specifieke doelgroepen?
- Begrijpbaar: Is de informatie over het aanbod begrijpbaar? Communiceert jouw vereniging op een begrijpbare manier?
- Betrouwbaar: In welke mate bekijkt een gebruiker jouw vereniging en aanbod als betrouwbaar?
- Bekend: Is jouw vereniging en het aanbod bekend bij het beoogde doelpubliek?
- Betreedbaar en Begripvol: Mag elke gebruiker deelnemen met alle aspecten van diens identiteit? Wordt er rekening gehouden met eventuele (culturele) gevoeligheden?
Wanneer je nieuwe (kwetsbare) leden wil betrekken in je werking, is het belangrijk om in te zetten op een open en warm onthaal.
Enkele tips:
- Vermijd dat mensen zich vanaf een eerste deelname meteen moeten inschrijven. Veel mensen geraken hierdoor afgeschrikt. Kies eerder voor een systeem met een vaste testmaand, of gratis proberen bij een eerste deelname.
- Moet er online ingeschreven worden? Niet iedereen heeft een computer of weet hoe die te gebruiken. Zorg dat er altijd iemand beschikbaar is om deze ouders te helpen.
- Vermijd een administratieve rompslomp bij inschrijving. Welke gegevens zijn essentieel (need to) en welke gegevens kan je makkelijk achterwege laten (nice to)?
- Zit jouw vereniging eigenlijk al vol, maar wil je toch graag kwetsbare kinderen en jongeren betrekken in jouw werking? Je kan er dan voor kiezen om een aantal bonusplaatsen te installeren. Bespreek dit wel steeds binnen jouw vereniging, om vooral de draagkracht van de groep te bewaken.
- Zorg voor een duidelijk, vast aanspreekpunt: iemand waarbij ouders terechtkunnen met vragen en bezorgdheden. Zorg dat je deze draaglast verdeelt over enkele vaste leiding, zodat niet één iemand hiervoor steeds verantwoordelijk is.
- Zorg voor een buddy om nieuwe leden op te vangen en op te volgen tijdens hun eerste maanden.
- Zorg voor een kennismakingsgesprek: overloop samen met de ouders alle info over en alle regels van jullie vereniging.
- Maak tijd voor informele momenten en voor vragen.
Voor veel gezinnen zijn er heel wat praktische drempels die deelnemen aan vrije tijd in de weg staan. Bekijk daarom zeker hoe je deze drempels kan verlagen.
Merk je dat leden het moeilijk hebben om het inschrijvingsgeld voor het werkjaar of het kamp te betalen? Er zijn tal van manieren om hiermee aan de slag te gaan!
Betalingssystemen
- Spreiding: Geef ouders steeds de mogelijkheid om lidgeld of inschrijvingsgeld voor kampen of weekends gespreid te betalen. Zo kan je stigmatisering of extra drempels verminderen.
- Goedkope werking: uitstapjes en pretparken zijn zeker heel fijn. Toch is dit geen basisactiviteit van de jeugdbeweging. Zorg dus voor een goede én goedkope standaardwerking waarin dure uitstappen niet de basis van het aanbod vormen.
- Solidariteitsprincipe: Dit houdt in dat je werkt met een minimum- en maximumbedrag. Mensen die het kunnen, zullen vaak de maximumprijs betalen, andere mensen hoeven zich niet schuldig te voelen om de minimumprijs te betalen. Op deze manier kan je een potje opbouwen om kosten te dekken voor leden die extra hulp of ondersteuning kunnen gebruiken.
- Probeer uitzonderingen bespreekbaar te maken. Wanneer kinderen heel graag willen deelnemen, maar de prijs echt niet haalbaar blijkt, kan je met de leiding bekijken wat er voor jullie mogelijk is om het kind toch te betrekken.
- Niet-gecommuniceerde kosten minimaliseren: naast inschrijvingsgeld, zijn er vaak nog veel andere zaken nodig alvorens kinderen volwaardig kunnen deelnemen aan vrijetijdsbesteding: uniformstukken, materialen om op kamp te gaan, ... Ook hier zit een grote extra kost in. Probeer met je vereniging te kijken hoe je deze kosten zo laag mogelijk houdt, of hoe je gezinnen hierin kan ondersteunen.
- Fiscale attesten (-14): Voor kinderen onder de 14 jaar kunnen ouders een belastingvermindering aanvragen voor gemaakte kosten kinderopvang. Dit geldt wel enkel voor kampen, en dus niet voor het lidgeld.
- Ziekenfondsen: Zij betalen vaak een deel van het inschrijvingsgeld terug. Meestal moet je hier een formulier voor invullen met daarop de stempel van de jeugdvereniging.
- Andere ondersteuning
- Steun bij koepels: de meeste koepelorganisaties van jeugdbewegingen hebben tegenwoordig zelf een systeem om kortingen toe te wijzen aan gezinnen die het nodig hebben. Contacteer zeker jouw koepel om te horen wat er mogelijk is. Zowel KLJ, als Scouts en Gidsen Vlaanderen en Chirojeugd Vlaanderen hebben zo’n fonds om op terug te vallen.
- Sociale dienst van de gemeente: Ook de sociale dienst of het OCMW kunnen kwetsbare gezinnen verder op weg helpen wanneer ze drempels ondervinden rond vrije tijd.
Uniformen
Zoals hierboven reeds gezegd, zijn er naast de kosten van het inschrijvingsgeld vaak nog andere kosten, zoals een uniform. Bespreek met jouw vereniging of een volledig uniform een absolute vereiste is, en hoe je tegemoet kan komen aan de - soms hoge - kosten van een uniform.
- Tweedehands uniformen: bouw een eigen voorraad met (tweedehands) uniformen op. Je kan dit systeem ook doortrekken naar andere (kamp)benodigdheden: slaapzakken, rugzakken, …
- Geen volledig uniform: je kan bespreken of jongere leden eventueel enkel een sjaaltje of T-shirt mogen dragen. Dit werkt drempelverlagend, aangezien ouders niet meteen een volledig uniform moeten aankopen.
- Wisselboetiek: laat ouders oude of te kleine spullen binnenbrengen. Je kan elk kledingstuk een bepaalde waarde geven en inwisselen voor jetons. Jullie kunnen deze kledij dan aanbieden in een soort van wisselboetiek waar kinderen uniformstuks kunnen wisselen voor jetons en later kunnen wisselen voor een andere maat.
Gratis proberen
Opendeurdagen of probeermaanden kunnen helpen om kinderen rustig te laten kijken of de activiteit iets voor hen is. Het kan ouders ook geruststellen dat ze niet meteen moeten betalen om hun kind een hobby te laten uittesten.
Wil jouw vereniging een breder doelpubliek aantrekken? Neem dan zeker de communicatie binnen de vereniging eens onder de loep!
Zorg er eerst en vooral voor dat mensen jouw vereniging kennen:
- Zorg voor zichtbaarheid: maak reclame op scholen, in het gemeenteblaadje. Zet reclame op publieke plaatsen, doe mee aan lokale initiatieven, ...
- Werk outreachend: Ga zelf actief langs bij doelgroepen die je wil bereiken: ga eens langs op de speelpleinen, speel spelletjes op openbare plekken en nodig kinderen uit om mee te doen.
Daarnaast is het belangrijk dat alle info over de vereniging duidelijk is:
- Maak een duidelijke website. Zorg dat alle nodige info over de werking hier terug te vinden is. Deze website is het uithangbord van jouw vereniging.
- Zorg voor laagdrempelige communicatie: maak geen lange, moeilijke brieven. Beperk je tot de essentie.
- Maak duidelijke afspraken bij uitstappen, alsook voor de wekelijkse werking. Zorg dat de afspraken voor iedereen duidelijk zijn.
- Wees aanspreekbaar voor mensen met vragen. Bouw hier eventueel vaste momenten voor in.
- Maak waar nodig gebruik van pictogrammen.
- Denk eventueel na over anderstalige brieven of flyers om anderstalige ouders te bereiken.
- Bespreek goed welke kanalen je waarvoor gebruikt. Heb je een website, een WhatsApp-community, een infoboekje? Zorg dat dit duidelijk is voor iedereen en dat alle nodige info steeds terug te vinden is.
Wil je met jouw vereniging een breder doelpubliek aanspreken? Zorg dan ook dat het aanbod binnen de vereniging toegankelijk en divers is.
Is het aanbod bruikbaar?
- Denk na over een voldoende gevarieerd aanbod. Elke week dezelfde activiteit zal niet zorgen voor extra leden, maar eerder voor uitval.
- Zorg voor een goede voorbereiding: deze zorgt ervoor dat je op voorhand kan nadenken over eventuele uitdagingen of drempels.
- Zorg voor een goedkoop basisaanbod: ga niet elke maand op uitstap naar een dieren- of attractiepark. Niet alle leden kunnen dit zomaar betalen, wat dus ook kan leiden tot meer uitval.
- Laat kinderen en jongeren zelf eens een voorstel doen of activiteit uitwerken: zo krijgen zij ook het gevoel dat ze actief kunnen bijdragen aan de werking.
- Volg regelmatig vorming: dit zorgt ervoor dat je steeds gevoed wordt met nieuwe ideeën en inzichten. Wanneer de leiding regelmatig vorming of zelfs kadervorming volgt, zorg je automatisch voor vernieuwende activiteiten en kaders om makkelijk nieuwe activiteiten te verzinnen.
Is het aanbod bereikbaar?
- Bereikbaarheid lokalen: Bekijk binnen jouw vereniging of de lokalen bereikbaar zijn met de auto, de fiets, de bus, te voet, …
- Weten mensen jouw vereniging te vinden?
- Zijn er wegwijzers aanwezig in de buurt?
- Is de omgeving rondom de lokalen veilig?
Vraag na bij de gemeente of het mogelijk is om bewegwijzering te voorzien rondom jullie lokalen. Dit draagt ook meteen bij aan de bekendheid van jouw vereniging.
Bespreek mogelijkheden om de buurt rondom je lokalen veiliger te maken voor alle weggebruikers: zorg voor gemachtigde opzichters, vraag een jeugdwerkstraat aan, spoor ouders aan om hun kinderen met de fiets of te voet te brengen. Heb je hier vragen rond? Contacteer dan zeker onze jeugdconsulent van de gemeentelijke dienst huis van het kind.
Toegankelijkheid lokalen: Is alles op het gelijkvloers, of is er een mogelijkheid om de lokalen op een verdieping te bereiken zonder de trap te nemen? Zijn er mogelijkheden om jouw lokalen toegankelijker te maken (een helling, een traplift, …)?
Gaat jouw vereniging nieuwe lokalen zetten of bestaande lokalen renoveren? Zorg dan zeker dat toegankelijkheid wordt meegenomen in het denkproces. Hou rekening met onderstaande punten en kijk voor meer info zeker op toegankelijkejeugdlokalen.be.
- toegankelijke wc’s en douches
- helling om lokalen te betreden
- lokalen op gelijkvloers
- brede deuren
- ...
Activiteiten: Vinden de activiteiten altijd plaats op hetzelfde moment en/of is het duidelijk wanneer ze juist doorgaan? Zorg voor een laagdrempelige, duidelijke kalender.
Zorg voor een eenduidige communicatiestroom. Dit kan gaan van een maandelijkse infobrief tot een WhatsApp-community of een websitekalender waar ouders telkens alle info kunnen terugvinden. Meer bij 'Duidelijke communicatie' hierboven.
Om nieuwe mensen aan te trekken in jouw vereniging, is het steeds belangrijk om hen niet alleen warm te onthalen, maar ook een vertrouwensband met hen op te bouwen. Zo kunnen ze zich echt welkom voelen en zullen ze meer geneigd zijn om langdurig in de vereniging actief te blijven.
Enkele aandachtspunten hierbij zijn:
- Wees zichtbaar en beschikbaar voor vragen: bouw vaste vragenmomenten in, sta voor en/of na de activiteit op het plein en spreek ouders zelf aan.
- Ga discreet om met vertrouwelijke info: wanneer ouders moeilijkheden of problemen delen, is het niet de bedoeling dat iedereen hiervan op de hoogte wordt gebracht.
- Maak tijd voor informele momenten: een receptie, een BBQ, een eetdag, ... zorgen allemaal voor meer verbinding tussen de vereniging en de ouders. Misschien zijn er zelfs ouders die graag een handje komen helpen? Zorg voor een goede structuur in jouw werking die voor iedereen duidelijk is.
- Wijzigingen kunnen zeker voorvallen, maar zorg voor tijdige communicatie en een goed voorbereide werking. Behoud altijd een open blik bij communicatie met ouders.
Bespreek eens in je vereniging of effectief iedereen welkom is. Het antwoord zal misschien zijn “Ja, natuurlijk!”, maar staan jullie in de praktijk ook echt open voor alle aspecten van iemands identiteit? Zijn mensen met een hoofddoek, met piercings, tatoeages, een pruik, ... welkom in jouw werking? Of zal er toch eerder gevraagd worden om zich aan te passen? Staan jullie open voor verscheidenheid aan genderidentiteiten of ligt dat in jouw groep eerder moeilijk?
Deze elementen vragen een dieper gesprek. Vooral het stilstaan bij culturele gevoeligheden, verschillende referentiekaders, vestimentaire of uiterlijk gerelateerde drempels vraagt toch wat verder overleg.
- Voorzie een duidelijk antipestbeleid, wijs op openheid van de vereniging.
- Heb aandacht voor culturele gevoeligheden.
- Zorg eventueel voor een aanspreekpunt integriteit (API) om ieders welzijn te bewaken.
- Sta open voor andere referentiekaders, gewoontes en meningen.
- Chiromeisjes Elzestraat: Bij deze groep kan je twee keer gratis proberen. Er is een mogelijkheid om tweedehandsuniformen aan te kopen.
- Gidsen Sint-Katrien: Bij deze groep kan je gebruikmaken van Scouting op Maat. Ze bieden twee diversiteitsplaatsen per leeftijdsgroep aan. Er is een mogelijkheid om tweedehandsuniformen aan te kopen. Bij sommige takken is er momenteel een wachtlijst.
- Scouts Parsival: Het is een gemengde groep, met momenteel een wachtlijst t.e.m. het 3e leerjaar. Je kan gratis komen proberen, buitenlandse kampen kunnen in schijven betaald worden. Er is een mogelijkheid om tweedehandsuniformen aan te kopen en je kan gebruikmaken van Scouting op Maat.
- Gidsen Sint-Lucia: Leden mogen input geven voor activiteiten aan het begin van het jaar, leden worden begeleid naar de lokalen. Er is een mogelijkheid om tweedehandsuniformen aan te kopen voor een vrije gift.
- Scouts Roeland: Bij deze groep kan je gratis komen uitproberen, is er een mogelijkheid tot verminderd lidgeld of een afbetalingsplan. Zij bieden tweedehands uniformen aan. Er is momenteel geen wachtlijst.
- KLJ Hagelstein: Bij deze groep kan je gratis komen uitproberen en is betalen in schijven mogelijk. Zij gebruiken geen verplicht uniform en houden het aanbod bewust betaalbaar. Er is momenteel geen wachtlijst.
- Scouts Jan Breydel: Bij deze groep kan je drie keer gratis proberen en is er een mogelijkheid tot verminderd lidgeld. Ze bieden tweedehands uniformen aan. Er is momenteel geen wachtlijst.
- Chirojongens Elzestraat: Bij deze groep kan je twee keer gratis proberen. Zij hanteren het solidariteitsprincipe bij inschrijving voor het kamp. Er is momenteel een wachtlijst voor nieuwe inschrijvingen.
Je hoeft dit proces uiteraard niet alleen te doorlopen. Er zijn tal van organisaties en diensten die jou verder kunnen helpen rond drempelverlagend werken:
- de dienst huis van het kind van de gemeente
- sociale dienst van de gemeente
- Konekt
- De Ambrassade
- Komaf
- Demos
- Groep Intro
- Agentschap voor inburgering en integratie
Rond dit thema bestaan ook tal van vormingen en toolboxen. Vraag zeker eens een vorming aan, of ontleen een van de toolboxen bij de dienst huis van het kind. Toolboxen:
- Meet the parents
- Privilege walk
Partners voor vorming:
- Tumult
- Aanstokerij
- Komaf (zij geven vormingscheques van € 150)
- Jonge Helden
- Kadervorming: Je kan bij de gemeente een subsidie aanvragen voor het volgen van: animatorcursus, hoofdanimatorcursus of instructeurcursus. De kadervorming moet wel georganiseerd zijn door een erkende landelijke koepel voor het jeugdwerk.
Volgende erkende organisaties bieden kadervorming aan: